11. Sınıf Psikoloji Psikolojinin Temel Süreçleri – Test Çöz

Beyin hasarları oluşan bölgelere göre, organizmanın davranışlarında fiziksel ve zihinsel değişiklikler ortaya çıkmaktadır. Frontal (ön) ve temporal (yan) loblar, özellikle konuşma ve dil becerileri üzerinde etkilidir. Beynin bu bölümleri üzerinde travma oluştuğunda; iletişim güçlüğü, ses bozuklukları, yutma güçlüğü, yürüme, denge, koordinasyon, koku alma, bellek ve bilişsel becerilerde yetersizlik görülmektedir.

Parçaya göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Duyduğumuz bir ses, gördüğümüz bir ışık, aldığımız bir tat aslında bizi davranışa iten temel birer uyarıcıdır. İçsel ve dışsal uyarıcılar, davranışın ortaya çıkmasının biricik sağlayıcılarıdır.

Aşağıdaki davranışlardan hangisi, diğerlerinden farklı bir uyarıcıdan kaynaklanmaktadır?

Davranış; organizmanın, iç ve dış etkilere karşı gösterdiği tepkidir. Davranışı, hareketten ayıran temel faktör, belli bir etkiye karşı, “bilinçli tepki” olma özelliğidir. Bilinçli davranış esas itibariyle iradeli, bir nedene dayalı ve bir amaca dönüktür.

Aşağıdakilerden hangisi bilinçli davranıştan çok, harekete örnek olarak gösterilir?

“Beyinde bulunan limbik sistem; duygusal davranışlarımızın, dikkatin, öğrenme ve belleğin denetlendiği, karmaşık bir bölümdür. Bu karmaşık yapının hayatımızdaki pek çok fonksiyonu, biz fark etmeden gerçekleştirdiğini söyleyebiliriz. Limbik sistemde, pek çok faaliyet gerçekleşirken; gülümsüyor veya kızıyor oluşumuz gibi...”

Bu görüşü savunan bir psikologun, varacağı genel yargı aşağıdakilerden hangisidir?

Gelişimi tek boyutlu bir süreç olarak düşünmemek gerekir. Tek tip ve indirgeyici bakış açısı bizi daima yanıltır. İnsan biyopsiko-sosyal varlık olarak tanımlanırken, gelişimin; bütünsel bir süreç olduğu unutulmamalıdır.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

“Yaş otuz beş yolun yarısı eder diyordu Cahit Sıtkı Tarancı. Şiiri ne zaman okusam: “Neden böyle düşman görü- nürsünüz, yıllar yılı dost bildiğim aynalar?” cümleleri beni etkiler. Bu dizelerle çocukluğum ve gençlik yıllarım aklıma gelir. Fakat dün güzeldi artık dünde kaldı, bu güne şükür demek ve yarına da bakmak gerekir.”

Yazarın düşüncelerini, gelişim psikolojisi bağlamında değerlendirdiğimizde, parçayı en çok destekleyen ifade aşağıdakilerden hangisidir?

0-12 aylık bebekler, sıklıkla, başparmaklarını diğer parmaklarının arasına kıvırırlar. Refleks olarak genellikle avucuna dokunduğumuzda, parmağımızı kavrarlar. Bu refleks 3 aydan sonra zayıflar ve 1 yaşından sonra kaybolur. Buna karşın; 5 yaşında kalem tutma, 7 yaşında ayrıntılı resim yapma gibi esnek hareketlerin geliştiği görülür.

Buna göre tutma refleksi ile ilgili verilen bilgiler, gelişimin hangi ilkesini karşılamaktadır?

İlkokul 3’te aynı sınıfta okuyan, tek yumurta ikizlerinden her ikisinin de, ders başarısının şu ana kadar, aynı olduğu görülmüştür. Ancak II. dönem ikizlerden birinin ders başarısında düşüş gözlenmiştir.

Bu durumu araştıran bir gelişim psikoloğu için, aşağıdaki seçeneklerden hangisi, farklı bir nedene dayanmaktadır?

“Bireyin kalıtsal özellikleri, gen adı verilen yapılar tarafından şekillendirilmektedir. Genler, insanların vücut yapılarının nasıl şekilleneceğine ilişkin tüm seçenekleri bünyesinde barındırmaktadır”, diyen bir fizyolog davranışı daha çok kalıtsal nedenlere dayandırmaktadır. Ona göre “çevre, sadece genlerin sunduğu seçeneklerin, yaşama aktarım sürecinde etkilidir.”

Bu yaklaşımı savunan bir fizyoloğun düşüncesini, aşağıdaki ifadelerden hangisi destekler niteliktedir?

Yeni doğmuş bebeklerin, dünyayı nasıl algıladıklarını hiç düşündünüz mü? İşitme, tat alma, dokunma ve koku alma duyuları acaba nasıl çalışmaktadır? Onlara soramasak da bunu incelememiz mümkün. Bebeklerin çeşitli uyarıcılara gösterdiği davranışları, sistemli bir biçimde inceleyebilirseniz; onların, hangi davranışlara ne tür benzer ve farklı tepkiler verdiği hakkında bilimsel veriler elde edebilir ve bu süreci daha iyi anlayabilirsiniz.

Parçada anlatılmak istenen temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir?